Homepage van Marian en Hans

Cursus imkeren.

LES 4

1. De voortplanting van het volk, het zwermen

Vanaf half mei bereikt het bijenvolk zijn maximale grootte en zal het volk in zwermstemming komen het volk begint met het bouwen van darren raat en koninginnen cellen (doppen), de eerste  horizontale bodempjes noemen we speeldopjes,  zodra de koningin zo'n dop belegd krijgen we een echte koninginnedop de koningin belegd de doppen in groepjes van 4 tot 6 na een tussenpose van 3 dagen herhaalt ze dit om dit na nog eens 3 dagen te herhalen. Na drie dagen in het eistadium komen de eerste larven uit die met koninginnegelei gevoed worden, na 6 dagen larve geweest te zijn wordt de koninginnedop gesloten en verpopt de larve zich tot jonge koningin. Voordat de eerste koningin uitkomt vertrekt de oude koningin met ongeveer de helft van het volk, dit heet de voorzwerm, de vertrekkende bijen zuigen zich vol met voer zodat zij enige dagen vooruit kunnen een prettige bijkomstigheid van bijen die vol met voer zitten is dat ze dan niet steken, prettig bij het scheppen. De volksvermeerdering is een feit. Binnen 25 meter van het oude bijenvolk gaat de oude koningin op meestal een tak zitten waarna de hele zwerm een tros rond de koningin vormt, voor de imker is het nu zaak het volk te scheppen en in een nieuwe kast te zetten, doe je dit niet dan zul je merken dat het volk op een gegeven moment opnieuw op de vleugels gaat, de oude koningin kan wel met een vaart van 70 à 80 kilometer per uur wegvliegen en kan dit makkelijk een uur volhouden, het volk volgt, alle bijen die niet in een prima conditie zijn zullen afvallen (natuurlijke selectie) tenslotte zal de nu verkleinde zwerm maar wel zeer gezonde zwerm een plaats vinden waar een nieuw nest gebouwd wordt. Schep je zo'n volk dan blijkt dat ze in zeer korte tijd veel nieuwe raat kunnen bouwen en dat snel een broednest gevormd wordt, koningin is immers aan de leg. Na 3 tot 6 weken kun je al weer een aardig volk hebben dat volop honing haalt.

Even terug naar het oorspronkelijke volk.

Zodra de oude koningin vertrokken is zal de eerste jonge koningin in het volk komen, door het maken van een tutent geluid zorgt zij er voor dat de andere jonge koninginnen niet uit kun dop komen de jonge koninginnen in de doppen maken een kwakend geluid. We spreken dan ook van een tuter en kwakers, zij beantwoorden elkaar. In de regel zal drie dagen na het vertrek van de voorzwerm de tuter ook vertrekken met de helft van het volk, de kwakers voegen zich ook meteen bij deze zwerm zodat hierin 4 tot 6 onbevruchte jonge koninginnen zitten. Deze zwerm noemen we bruidszwerm, als het volk heel sterk was kan nog een tweede bruidszwerm komen na 3 dagen ook met 4 tot 6 jonge koninginnen. Nu krijgt het kleine restvolkje genoeg van het zwermen een koningin mag nog uitlopen en de overige koninginnedoppen worden opengebroken en de eventuele jonge koninginnen worden doodgestoken en opgeruimd. Als je iedere keer de volken schept kun je dus uitgaande van één volk nu 3 of zelfs 4 volken hebben. Op zich is dit geen slechte methode maar als je wat meer volken hebt dan 1 of 2 ben je natuurlijk wel heel druk met het zwermen scheppen en waar laat ik al mijn volken ?

2. De imker en zwermen, het scheppen van een bijenzwerm.

Wanneer ergens een bijenzwerm in een tros hangt kan de imker deze zwerm scheppen en in een lege kast zetten. Hoe gaat hij te werk. (in de praktijk zul je dit eerst moeten zien, dus gewoon toekijken voordat je er zelf aan gaat beginnen) Eerst zal de imker kijken waar zit de zwerm, aan een niet te dikke tak, hoi of aan een minder beweeglijk iets jammer. Hoe kan ik erbij komen op een trap of kan ik op de grond blijven staan wat heb ik allemaal nodig in dit geval. Naargelang de zwerm zich bevind zal de imker spullen gaan halen, zijn beschermende kleding, kaper en handschoenen, iets om de bijen in te doen speciaal hiervoor is de kiep korf, dit is een vrij ondiepe korf zonder vlieggat die in de bijenhouderij gebruikt wordt om tijdelijk bijen in te doen, niet alleen bij het scheppen van een zwerm. Hangt de zwerm gunstig, ongeveer 60 à 70 cm van de grond en vlak bij de bijenhal dan kun je ook een 10 of 6 ramer pakken, deze eronder zetten en middels een ferme ruk aan de tak het volk erin laten vallen, rest van de raampjes erbij, dekplank erop, vlieggat open, bij het scheppen is slechts een ding van belang namelijk heb ik de koningin, heb je de koningin dan zal de rest van het volk ook in de kast gaan, als de bijen tegen de avond allemaal in de kast zitten even het vlieggat dicht doen en de bijen op de gewenste plaats in de bijenhal zetten, zo is het wel heel simpel.

    Kiepkorf

Met kiepkorf of desnoods een emmer.

Met een kiepkorf alleen ben je er nog niet, als de bijen in de korf zitten moet deze aan de onderkant gesloten worden, ik gebruik hiervoor een stuk jute (een andere lap bijvoorbeeld handdoek kan ook). Houd de korf onder de zwerm aan de tak en schudt met je vrije hand flink met de tak, je zult merken dat de zwerm er zo in zakt. Draai dan de korf om en zet hem met de open kant op het stuk jute, leg tussen het stuk jute en de korf een stukje hout zodat de korf een beetje scheef staat en de bijen onderlangs de korf in en uit kunnen. Probeer de korf niet in de felle zon te zetten, zit de koningin in de korf dan zal binnen korte tijd het hele volk in de korf zitten. Als alle bijen in de korf zitten kun je de korf afsluiten met de jute lap, zorg dat alle bijen in de korf zitten bijen die achterblijven kunnen nog dagen bij de schepplaats blijven rondhangen en als er geen bijen in de buurt staan worden ze vaak lastig. De lap kun je op verschillende manieren vastmaken, traditioneel werd de jute lap vastgemaakt met spijkers (praktijkles 4) met een stuk touw of elastiek gaat het ook uitstekend. De nu gesloten korf kan je vervoeren naar de bijenhal, dezelfde avond of de volgende ochtend kun je het volk in een kast laten lopen, de andere ochtend verdiend de voorkeur als je lang hebt moeten reizen naar de bijenhal, toch doe ik het zelf meestal dezelfde avond. De kiepkorf kan op een tienramer leeggeklopt worden, ben je bang dat de koningin de kast niet meteen accepteert hang er dan enkele uitgebouwde ramen in naast het kunstraat de eerste dag kun je de ingang voor de koningin ook afsluiten met een stukje koninginnerooster, nooit langer dan één dag want is het een jonge koningin dan zal deze de eerste 3 weken regelmatig op bruidsvlucht gaan om te paren met misschien wel 25 verschillende darren, dit moet lukken anders kan het volk niet blijven bestaan. Werksters komen alleen uit bevruchte eieren en zonder werksters bestaat er geen volk.

Wanneer je de zwerm in een nieuwe kast hebt gezet is het verstandig om dit volk 3 weken met rust te laten. Na drie weken vindt je in een voorzwerm al een flink broednest bij een bruidszwerm zal nu de jonge koningin net beginnen met het leggen van eieren, als je die vindt dan is het goed, na enkele weken zul je ook in zo'n bruidszwerm dan een aardig broednest vinden. Schep je een grootte zwerm dan is de kans dat je een voorzwerm hebt erg groot de kleinere zijn meestal bruidszwermen. Het enigste wat in deze tijd van belang is is dat er voldoende voor gehaald kan worden voor het volk, als dit zo is dan zal het volk zich voorspoedig ontwikkelen.

Zwermen is dus niets anders dan een reproductie van een bijenvolk.

3. Communicatie in het bijenvolk.

Terug naar inhoud

Vorige pagina

Start

    Bijenhoudersvereniging de Haghe    Prinsenbeek / Princenhage